نکات مهم در امر به معروف ونهی از منکر زبانی

ازآنجا که امربه معروف ونهی ازمنکرزبانی ازرایج ترین وموثرترین راه های امرونهی به شمار می رود وبسیاری ازچالش ها ومشکلات وموانع عمل واجرای امربه معروف ونهی ازمنکر درقبولوپذیرش ازسوی مخاطبان بارعایت اصول امربه معروف ونهی ازمنکرزبانیازبین می رود.رعایت نکات زیراثراجرایاین فرضیه رابرمخاطب بیشترخواهدکرد:

شیوایی

درامرونهی زبانی باید ازبهترین کلمات وجملات ممکن استفاده کرد؛ قطعا بیان شیوا وبلیغ در مخاطب اربیشتری خواهد گذاشت وسخن راشنیدنی ترجلوه خواهد داد.ازاین رورعایت نکات بلاغت وشیوایی سخن ضریب اثر کلام درمخاطب بیشترمی کند.

صراحت

صاحت کلام درامرونهی زبانی به گونه ای باشد که مخاطب به سرعت متوجه موضوع شود.عدم رعایت صراحت لازم در امونهی واستفاده ازگوشه وکنایه های ناشیانه وبی ربط مخاطب اسردر گم وامرونهی رابی تاثیرخواهدکرد.

اختصار

کلام تاجای که ممکن است مختصر ومفیدفایده باشد،اطاله کلام درامربه معروف ونهی ازمنکروگرفتن وقتزیاد ازمخاطب باعث دلزدگی وی خواهد شدوباعث می شود مخاطب دراتخاذموضع مخالف مصمم ترشده ولجبازی کند.

متانت                                                                                                                

رعایت متانت وادب در امربه معروف ونهی ازمنکر،سخن آمروناهی راشنیدنی ترواثرآن رابیشترمی کند.

مثلااگر به کسی که دیگران را مسخره می کند گفته شود:<<انسان باشخصیت دیگران رامسخره نمی کند>>بااین جمله که گفته شود:<<بی مزه گی نکن>>تفاوت بسیاردارد.جمله اول را مخاطب قطعا بامیل ورضایت بیشتری گوش می کن ؛ودرمقابل جمله دوم به احتمال زیاد موضع گیری مخالف خواهدداشت.

ادامه مطلب :

جدیت

الفا تذکروامرونهی باید جدی وبه دورازهرگونه شوخی،هل وتسامح باشد.

اگردرامرونهی زبانی وکلام،آمروناهی موضوع رابه مسخره بگیرد،مخاطب نیزبه موضوع اهمیتی نخواهددادومطلب رابه شوخی ومسخره میگیرد.جدیت داشتن در کلام ضریب نفوذواثرکلام رابیشتر خواهد کرد.

اعتدال

کلمات باید ازهرگونه افراط وتفریط به دور باشد .مثلانباید در امر ونهی مکروه راحرام جلوه داد یا گناه ومعصیت صغیره را کبیره دانست یا برعکس گناه کبیررا کوچک شمردوآن را صغیره جلوه داد.

سلامت

اگرچه گناه گنهکار وارتکاب آن باعث ناراحتی وعصبانیت امروناهی میشود،اما تذکردهنده نباید برای امیال شخصی وتخلیه عصبانیت خود به گنهکارتوهین کند یا ناسزابگوید.این کار اثر بساربدی خواهد داشت وگنهکار رابرگناه خودمصمم تر ودرمقابل حرف حق لجوج تر خواهد کرد.درحالی که هدف ازامر به معروف ونهی ازمنکر اصلاح دیگران ودر نهایت جامعه است وامرونهی بادخالت امیال شخصی وعصبانیت وتوهین فایده ای نداردحتی شرایط رابدتروآلوده ترمی کند.

عطوفت

کلمات استفاده در امرونهی باید با نهربانی ومحبت آراسته باشد .استفاده از کلماتی که نماد عطوفیت ونردیکی با مخاطب است ،سبب می شود که مخاطب امرونهی باآمریا ناهی احساس بهتری داشته باشد واین باعث صمیمیت بیشتری می شود واز این صمیمیت م

نزدیکی ،پذیرش مخاطب رابالا برده واثر تذکر را زیاد می کند .البته در امربه معروف و نهی ازمنکر اصل بر مهربانی وعطوفت است ، اما درجایی که لازم است بنا به تشخیص صحیح وبا فکر ودرایت،برخودجدیتو غلظت بیشتری انجام شود.

اکرام واحتام

استفاده از ادبیانت محترمانه واکرام شخصیت مخاطب در کلام بسیار مهم است .«چنان که عدم رعایت این نکته در ذهن مخاطب این را متبادرمی کند که آمریا ناهی قصدتوهین وتحقیر وی رادارد،از این رو در کمترین عکس العمل هیچ توجهی به کلام آمر یا ناهی نمی کند وحتی ممکن است برخوردی تند نماید.

البته این احترام باید به اندازه ودرحد مورد نیاز باشد ونباید در حالت افراطی تبدیل به تواضع بیش از حد در مقابل گنهکار شود وبرای وی ذهنیت دیگری ایجاد کند.

سلام کردن

سلام کلید ارتباط وگفتگو است ،وقتی که در پی سلام کردن ارتباط برقرار شد،قسمتی از ماموریت انجام گرفته است  وراه برای ادامه کار گشوده می گردد.

تقویت روابط

روابط شما با خانواده ودوستان وافرادی که نقش مهمی در زندگی شما ایفا می کنند ،نباید مورد غفلت واقع شوند با این افراد بیرون بروید وساعات خوشی را باهم بگذرانید.کارهای دلپذیری را باهم انجام دهید تا زمانیکه کارنادرستی از آنها سرزد تذکر شما موثر باشد .یعنی روابط خوب شما با دیگران به شما کمک می کند عنوان یک فرد دوست داشتنی در موقعیت یک فرد برنده قرار گیرد.

کمکمکمپرورش شخصیت آیا شما بد اخلاق،ترشرو واخمو هستید.با این حالتها نمی توانید امربه معروف نهی ازمنکر موفقی داشته باشید .از شر رفتارها وعادتهای بد خودخلاص شوید .چون آنها یکی از بزرگترین موانع پیشرفت شما هستند .چه کسی حرفی را از انسان بداخلاق قبول می کند؟

منبع:نشریه تربیتی،بصیرتی،مهارتی شجره طیبه صالحین